Podwinięcie powieki, znane również jako entropion, to schorzenie okulistyczne, które występuje u psów i polega na nieprawidłowym ułożeniu powieki, która zawija się do wewnątrz oka. Powoduje to kontakt rzęs i skóry powieki z powierzchnią rogówki, co prowadzi do bolesnego podrażnienia, stanów zapalnych, a w poważniejszych przypadkach – do uszkodzenia rogówki i utraty wzroku. Choroba ta może dotyczyć jednej lub obu powiek, a jej wczesne rozpoznanie i leczenie są kluczowe dla zdrowia psa.
Przyczyny podwinięcia powieki u psów
Entropion może mieć różne podłoże, jednak w większości przypadków jest to wada dziedziczna lub wynik innego schorzenia oka.
Podwinięcie powieki pierwotne (wrodzone)
Wrodzony entropion występuje najczęściej u psów predysponowanych genetycznie do tej wady. Jest to problem anatomiczny, wynikający z nieprawidłowej budowy powieki i okolicznych tkanek. Niektóre rasy są szczególnie narażone na to schorzenie, m.in.:
- Shar Pei
- Chow Chow
- Buldog angielski
- Mastif neapolitański
- Labrador retriever
- Golden retriever
- Bernardyn
- Rottweiler
Wrodzony entropion może pojawić się już w okresie szczenięcym, dlatego psy z grup ryzyka powinny być regularnie kontrolowane przez weterynarza.
Podwinięcie powieki wtórne
Entropion może być również nabyty i występować w wyniku różnych czynników, takich jak:
- Urazy oka i powiek – blizny po urazach mogą powodować nieprawidłowe ustawienie powieki.
- Chroniczne zapalenie spojówek – długotrwałe stany zapalne mogą prowadzić do osłabienia powiek i ich nieprawidłowego ułożenia.
- Zwiotczenie skóry u starszych psów – z wiekiem skóra traci elastyczność, co może prowadzić do opadania powiek.
- Niedowład nerwu twarzowego – może powodować asymetrię powiek i prowadzić do entropionu.
W przypadku wtórnego podwinięcia powieki kluczowe jest leczenie przyczyny problemu, aby uniknąć nawrotów.
Objawy podwinięcia powieki u psa
Podwinięcie powieki może powodować silny dyskomfort i ból, dlatego psy często wykazują wyraźne objawy choroby. Do najczęstszych symptomów należą:
- Łzawienie oczu – nadmierna produkcja łez spowodowana podrażnieniem rogówki.
- Mrużenie oczu – pies często przymyka oczy, aby zmniejszyć ból i dyskomfort.
- Pocieranie oczu łapą – zwierzę próbuje złagodzić swędzenie i podrażnienie.
- Zaczerwienienie spojówek – stan zapalny powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych w oku.
- Ropna wydzielina z oka – może wskazywać na wtórne zakażenie bakteryjne.
- Zmętnienie rogówki – w zaawansowanych przypadkach może dojść do powstawania blizn i przebarwień na rogówce.
- Owrzodzenie rogówki – przewlekłe podrażnienie może prowadzić do powstawania wrzodów, które są bolesne i mogą skutkować utratą wzroku.
Jeśli właściciel zauważy którykolwiek z tych objawów, powinien jak najszybciej skonsultować się z weterynarzem, ponieważ nieleczony entropion może prowadzić do poważnych komplikacji.
Diagnostyka entropionu
Diagnoza entropionu jest stosunkowo prosta i polega na dokładnym badaniu okulistycznym. Weterynarz oceni ułożenie powieki oraz stan rogówki i spojówek. W niektórych przypadkach może być konieczne wykonanie dodatkowych badań, takich jak:
- Test fluoresceinowy – pozwala wykryć uszkodzenia rogówki.
- Badanie oftalmoskopowe – ocena struktur wewnętrznych oka, jeśli istnieje podejrzenie powikłań.
- Test Schirmera – ocena ilości łez, aby wykluczyć zespół suchego oka.
W przypadku szczeniąt, u których podejrzewa się wrodzony entropion, weterynarz może zalecić obserwację, aby ocenić, czy problem ustąpi samoistnie, czy konieczna będzie interwencja chirurgiczna.
Leczenie podwinięcia powieki u psa
Metoda leczenia entropionu zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz jej przyczyny.
Leczenie farmakologiczne
- Krople nawilżające i sztuczne łzy – stosowane w celu ochrony rogówki przed dalszym podrażnieniem.
- Leki przeciwzapalne – pomagają złagodzić stan zapalny spojówek.
- Antybiotyki w kroplach lub maściach – stosowane w przypadku infekcji wtórnych.
Leczenie farmakologiczne jest jedynie środkiem tymczasowym i nie rozwiązuje problemu, jeśli podwinięcie powieki jest zaawansowane.
Zabieg chirurgiczny
W większości przypadków konieczna jest operacja polegająca na chirurgicznej korekcie powieki. Zabieg ten wykonuje się w znieczuleniu ogólnym i polega na wycięciu nadmiaru skóry powieki oraz przywróceniu jej prawidłowego ułożenia.
- Tymczasowa korekta powieki (tacking) – stosowana u młodych szczeniąt, u których entropion może ustąpić wraz ze wzrostem.
- Operacja korygująca – usunięcie fragmentu skóry powieki, aby zapobiec jej podwijaniu się do wewnątrz.
Po operacji pies powinien nosić kołnierz ochronny, aby zapobiec drapaniu oka i uszkodzeniu szwów. Właściciel musi również regularnie stosować przepisane krople i antybiotyki, aby przyspieszyć proces gojenia.
Jak zapobiegać entropionowi u psów?
Chociaż nie można całkowicie zapobiec wrodzonemu entropionowi, można podjąć działania zmniejszające ryzyko jego wystąpienia:
- Unikanie rozmnażania psów z entropionem – psy z dziedziczną skłonnością do podwinięcia powieki nie powinny być wykorzystywane w hodowli.
- Regularne kontrole okulistyczne – szczególnie u ras predysponowanych do entropionu.
- Dbanie o higienę oczu – regularne przemywanie oczu pomaga usunąć zanieczyszczenia i zmniejsza ryzyko infekcji.
- Szybkie leczenie stanów zapalnych oczu – przewlekłe zapalenie spojówek może prowadzić do wtórnego entropionu.
Podwinięcie powieki u psa to poważne schorzenie, które wymaga szybkiej diagnozy i odpowiedniego leczenia. Nieleczony entropion może prowadzić do bolesnych uszkodzeń rogówki i trwałej utraty wzroku. Właściwa opieka weterynaryjna i ewentualna korekta chirurgiczna pozwalają przywrócić komfort życia psa i chronić jego zdrowie oczu.