Wrzód rogówki to poważne uszkodzenie powierzchni oka, które może prowadzić do utraty wzroku, jeśli nie zostanie odpowiednio leczone. Rogówka to przezroczysta warstwa pokrywająca przednią część gałki ocznej, która odgrywa kluczową rolę w ochronie oka i jego funkcjonowaniu. Gdy dochodzi do jej uszkodzenia, proces gojenia może być trudny i wymaga intensywnej terapii weterynaryjnej. Wrzody rogówki u psów mogą powstać w wyniku urazów, infekcji lub innych schorzeń oczu. Wczesne wykrycie i skuteczne leczenie są kluczowe dla zachowania zdrowia oczu psa i zapobieżenia poważnym komplikacjom.
Przyczyny wrzodu rogówki u psów
Wrzody rogówki mogą mieć różne przyczyny, jednak najczęściej wynikają z mechanicznych uszkodzeń powierzchni oka. Do najczęstszych przyczyn należą:
- Urazy mechaniczne – zadrapania, uderzenia lub ciała obce w oku, takie jak źdźbła trawy, piasek czy kurz.
- Infekcje bakteryjne i wirusowe – bakterie (Staphylococcus, Pseudomonas) oraz wirusy (np. nosówka) mogą prowadzić do owrzodzeń rogówki.
- Zespół suchego oka (KCS – keratoconjunctivitis sicca) – niedobór łez powoduje suchość oka i zwiększa ryzyko wrzodów rogówki.
- Choroby autoimmunologiczne – niektóre choroby układu odpornościowego mogą prowadzić do przewlekłych stanów zapalnych rogówki i owrzodzeń.
- Nieprawidłowy wzrost rzęs lub powiek – entropion (podwinięcie powiek) oraz ektopowe rzęsy mogą powodować ciągłe podrażnienia rogówki.
- Niedobory witaminowe – brak odpowiednich składników odżywczych w diecie, takich jak witamina A, może osłabiać rogówkę.
- Zaburzenia neurologiczne – psy z problemami neurologicznymi mogą nie zamykać powiek prawidłowo, co prowadzi do nadmiernego wysychania rogówki i powstawania wrzodów.
Niektóre rasy psów, zwłaszcza brachycefaliczne (np. mopsy, buldogi francuskie, shih tzu), są bardziej podatne na wrzody rogówki ze względu na wypukłe oczy i trudności w pełnym zamykaniu powiek.
Objawy wrzodu rogówki u psa
Wrzód rogówki powoduje znaczny dyskomfort, dlatego psy często wykazują wyraźne objawy bólu i podrażnienia oka. Do najczęstszych objawów należą:
- Mrużenie i częste mruganie – pies może unikać otwierania chorego oka.
- Silne łzawienie – nadmiar łez, które próbują nawilżyć uszkodzoną rogówkę.
- Pocieranie oka łapą – zwierzę może próbować złagodzić swędzenie i ból.
- Zaczerwienienie spojówek – stan zapalny powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych w oku.
- Mleczne zmętnienie rogówki – zmieniona, biała lub szara powierzchnia oka może wskazywać na uszkodzenie rogówki.
- Wrażliwość na światło – pies unika jasnych miejsc i może mieć trudności z otwieraniem oczu w silnym świetle.
- Wydzielina z oka – może mieć charakter wodnisty, śluzowy lub ropny, jeśli doszło do infekcji bakteryjnej.
W przypadku głębokich wrzodów rogówki mogą wystąpić również poważniejsze objawy, takie jak ostry ból, krwawienie z oka czy nawet perforacja rogówki, co stanowi stan zagrożenia życia psa.
Diagnoza wrzodu rogówki
W przypadku podejrzenia wrzodu rogówki konieczna jest natychmiastowa wizyta u weterynarza. Podstawowe metody diagnostyczne obejmują:
- Badanie kliniczne oka – ocena wyglądu rogówki i objawów towarzyszących.
- Test fluoresceinowy – polega na nałożeniu na oko specjalnego barwnika, który podświetla ubytki w rogówce pod światłem ultrafioletowym.
- Pomiar produkcji łez (test Schirmera) – sprawdza, czy pies nie cierpi na zespół suchego oka.
- Mikroskopowa analiza wydzieliny z oka – pozwala wykryć obecność bakterii i dobrać odpowiednie leczenie.
- USG gałki ocznej – stosowane w przypadkach bardzo głębokich uszkodzeń rogówki, aby ocenić struktury wewnętrzne oka.
Wczesne wykrycie wrzodu rogówki jest kluczowe dla skutecznego leczenia i zapobiegania dalszym powikłaniom.
Leczenie wrzodu rogówki u psa
Leczenie wrzodu rogówki zależy od jego głębokości i przyczyny. Może obejmować terapię farmakologiczną lub interwencję chirurgiczną w przypadku cięższych uszkodzeń.
Leczenie farmakologiczne
- Antybiotyki w kroplach lub maściach – stosowane w celu zapobiegania infekcji bakteryjnej.
- Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne – zmniejszają dyskomfort i wspomagają gojenie.
- Sztuczne łzy i nawilżające krople – szczególnie w przypadku psów z zespołem suchego oka.
- Atropina – stosowana w celu rozszerzenia źrenicy i zmniejszenia bólu rogówki.
Zabiegi chirurgiczne
W przypadku głębokich wrzodów lub perforacji rogówki konieczne może być chirurgiczne leczenie:
- Keratotomia siateczkowa – zabieg polegający na delikatnym nacięciu rogówki w celu stymulacji gojenia.
- Przeszczep rogówki – stosowany w najcięższych przypadkach, gdy doszło do rozległego uszkodzenia.
- Zabieg powiekowy (tarsorafia) – częściowe zszycie powiek w celu ochrony rogówki przed dalszym uszkodzeniem.
Po zabiegu pies powinien nosić kołnierz ochronny, aby zapobiec drapaniu oka i dalszym uszkodzeniom.
Jak zapobiegać wrzodom rogówki u psów?
Chociaż nie zawsze można zapobiec uszkodzeniom rogówki, istnieją sposoby na zmniejszenie ryzyka ich wystąpienia:
- Regularne kontrole okulistyczne – szczególnie u ras predysponowanych do problemów z oczami.
- Unikanie sytuacji, w których pies może uszkodzić oko – np. kontakt z ostrymi przedmiotami, suchą roślinnością.
- Dbanie o higienę oczu – przemywanie oczu specjalnymi płynami pomaga usunąć zanieczyszczenia.
- Szybkie leczenie infekcji oczu – nieleczone stany zapalne mogą prowadzić do powstawania wrzodów.
- Dieta bogata w witaminy A i E – wspiera zdrowie rogówki i spojówek.
Wrzód rogówki u psa to poważne schorzenie, które wymaga natychmiastowej reakcji. Szybka diagnoza i odpowiednie leczenie mogą uratować wzrok psa i poprawić jego komfort życia. Regularna kontrola oczu i dbałość o ich higienę to klucz do ochrony zdrowia psiego wzroku na długie lata.
